ممکن است فرش منزل شما هم دچار پوسیدگی یا سوختگی شده باشد و نیاز به ترمیم داشته باشد. برای رفو فرش آسیب دیده از ابزارهای مخصوص این کار استفاده می شود و توصیه می کنیم خودتان اقدام به ترمیم فرش نکنید. بسیاری از قالیشویی ها، خدمات رفوی فرش را ارائه می کنند و شما می توانید فرش خود را با هر نوع آسیب دیدگی مثل سوختگی، پارگی، پوسیدگی و … به آنها بسپارید. در ترمیم فرش، از روش های مختلفی مثل وصله زدن و بافتن استفاده می شود و بسته به اینکه نوع و سطح آسیب دیدگی به چه اندازه است و شما چقدر می توانید هزینه کنید، یک روش انتخاب می شود. برای آشنایی با انواع روش های رفو فرش در ادامه با فرش مشهد اردهال همراه باشید.
مهم‌ترین لوازم رفو فرش
برای رفوگری فرش نیاز به یکسری لوازم است مثل نخ، خامه و شیرازه که توسط رفوگران استفاده می شوند. در ادامه نگاهی به این وسایل می‌اندازیم.
✔️وسایل برشی و قیچی
برش قسمت سوخته یا آسیب دیده فرش باید با قیچی یا چاقوی تیز انجام شود. زیرا قیچی کند ممکن است باعث آسیب به بافت فرش شود. از قیچی برای بریدن نخ ها و کوتاه کردن پرزهای اضافی فرش و ریشه هم استفاده می شود.
✔️سوزن
سوزن رفوگری فرش طول تقریبی 5 تا 7.5 سانتی متری دارد و اگر هم سوزن در دسترس نبود، می توان از سوزن قلابدوزی با نمره 3.5 یا سوزن خیاطی درشت هم استفاده کرد. مهم است که سوزن مورد استفاده در رفوگری فرش محکم باشد و حین رفو کردن نشکند.
✔️نخ لنین
نخی که بری رفوگری فرش استفاده می شود، نخ لنین است. این نخ دارای رنگ بندی های مختلفی می باشد و بسیار هم محکم است. نخ لنین را می توان از گالری های لوازم هنری تهیه کرد.
✔️انگشتانه
برای مانع شدن از آسیب به انگشتان حین رفوگری فرش، استفاده از انگشتانه توصیه می شود.
دیگر لوازم مورد نیاز برای رفوگری فرش شامل گاز انبر، نوار چرمی، میخ کش، درفش، انبردست یا دم باریک و تخته شیب دار هستند.
انواع آسیب های فرش نیازمند رفوگری
همانطور که می دانید، فرش با توجه به میزان آسیب دیدگی نیازمند رفو است. از جمله این آسیب ها موارد زیر را می‌توان برشمرد:
- آسیب های سطحی و جزئی فرش مثل لکه های سطحی، تغییر رنگ و … که بدون هزینه زیاد قابل ترمیم می باشند.
- خرابی و آسیب های متوسط مثل ساییدگی های روش فرش، بیدخوردگی ها، بیرون زدن نخ چله و … نیاز به رفو دارند.
- آسیب های عمیق مثل سوختگی فرش، پارگی و پوسیدگی که برای رفو شدن نیاز به هزینه بیشتری دارند.
بیشتر بخوانید: معرفی انواع لکه برهای مناسب انواع مختلف لکه ها روی فرش
انواع روش های رفو فرش
برای رفوگری فرش بر اساس اینکه میزان آسیب دیدگی فرش چقدر است، از روش های مختلفی استفاده می شود. رایج ترین روش در رفو فرش های آسیب دیده، استفاده از یک تکه فرش مشابه برای فرش است.
در این روش، بخش سوخته، پاره شده یا پوسیده فرش، با استفاده از چاقو یا قیچی تیز برش داده می شود و سپس از فرش کهنه ای که استفاده نمی شود و طرح و رنگ مشابه فرش دارد، به اندازه همان تکه، برش خورده و بر روی فرش دوخته می شود.
این روش، حوصله و مهارت می خواهد. همچنین باید فرش کهنه و مشابه داشته باشید تا بتوانید تکه ای از آن را استفاده کنید. به همین خاطر، توصیه می شود برای رفوگری فرش خود به قالیشویی هایی که این خدمات را ارائه می کنند، مراجعه کنید تا ترمیم فرش شما با سلیقه و تمیز انجام شود.
یک روش دیگر در رفوگری فرش، بافتن بخش آسیب دیده است. اگر سطح آسیب دیدگی فرش به اندازه ای باشد که لزومی به برش آن تکه نباشد، پیشنهاد می شود که بخش آسیب دیده را از طریق بافت زدن، ترمیم کنید. البته این کار را باید به رفوگر ماهر و متخصص بسپارید.
در بافتن فرش آسیب دیده، از نخ هایی با همان جنس و رنگ فرش استفاده می شود و نتیجه نهایی، بسیار مطلوب خواهد بود. البته هزینه این روش رفو فرش بیشتر است و چند روزی هم به زمان نیاز دارد.
رفوی آسیب و پارگی کناره های فرش
در ترمیم پارگی های کناره فرش، بعد از چله کشی و قرار دادن چند چله برای شیرازه، پودکشی انجام می شود. بعد از پودکشی، فرش به کارگاه وصل می شود و نخ چله اضافی آن برداشته می شود. سپس گره های اضافی را درآورده و سرپودهای خود، چیده و مرتب می شوند.
ترمیم پارگی های عرضی فرش
برای ترمیم پارگی های عرضی فرش، ابتدا فرش به پشت پهن می شود و بر روی چارچوب کارگاه نصب و ثابت می گردد. اگر فرش ریز بافت باشد، ترمیم آن با سوزن، و اگر بافت درشت داشته باشد، ترمیم آن با میخ انجام می شود. رج های از بین رفته با استفاده از سوزن و نخ به صورت دو گره و زیگزاگی به هم دوخته می شوند و بعد بسته به مدل فرش، تارکشی، پودکشی و گره زنی انجام می گیرد.
پارگی های عرضی فرش ممکن است به دلایلی همچون بی احتیاطی در شسشتو، ساییدگی، تاکردن غیراصولی فرش، رد شدن سیم هایی مثل سیم تلفن و… ایجاد شوند.
ترمیم و رفوی پارگی در محل اتصال ریشه
ریشه فرش ممکن است به دلیل پوسیدگی، ساییدگی، نفوذ حشره یا بید و دیگر دلایل، دچار آسیب دیدگی شود. ریشه فرش هم اگر آسیب ببیند، امکان ترمیم و رفو دارد. برای این منظور، از انواع مختلف خامه که ممکن است کرک، نخ یا پشم باشد استفاده می شود و ریشه هم متناسب با نوع ریشه قبلی انتخاب و بافت زده می شود.
رفو فرش سوراخ شده
اگر سوراخی روی فرش شما ایجاد شده است، می توانید با وصله کردن، آن را به سادگی ترمیم کنید. مراکز رفوگری، با استفاده از یک چاقوی تیز یا قیچی، ناحیه آسیب دیده را با دقت برش می زنند و از یک تکه فرش دیگر که طرح و رنگ مشابه دارد، به جای قطعه برش خورده، استفاده می کنند. تکه جدید اضافه شده به فرش، با استفاده از ابزارهای رفوگری در جای خود سفت می شود تا خطوط ایجاد شده به طور کامل محو شده و ظاهر فرش طبیعی تر شود.
تا به حال رفو فرش انجام داده‌اید؟
روش‌های مختلفی برای رفو فرش وجود دارد که بسته به نوع آسیب فرش شما متفاوت است. لوازمی مانند قیچی، سوزن، نخ و… از ابتدایی‌ترین لوازم برای شروع کار است. ما در هر زمان پیشنهاد می‌کنیم برای انجام رفو فرش سراغ متخصصین این کار بروید. اما اگر زمانی تصمیم گرفتید خودتان دست به کار شوید، اول نوع آسیب را بررسی کنید و بعد ترمیم را شروع کنید. به نظر شما انجام رفوگری در خانه تا چه حد امکان‌پذیر است؟ شما تا به حال خرابی فرش را ترمیم کرده‌اید؟ از چالش‌ها و تجربیات خود برای ما بنویسید و اگر این مقاله کارساز بود، آن را برای دوستانتان بفرستید.
بیشتر بخوانید: نحوه ترمیم پارگی فرش ماشینی
